Yala i mago bɛ kabako dɔ la wa?

Kabiila Denbaya belebeleba ni dudenw caama dɔ tun jigi dalen bɛ ɲɛnamaya ɲuman kan ani u y’a latigɛ ka taa jamana kura la. Nka, taama nin tun man nɔgɔ; u tun ka kan ka Yoro lankolo belebeleba dɔ tigɛ u senna. Saw, buntenniw ani funteniba tun bɛ yen. Ni Kabila denw bananbagatow walima barikantanw tun  binna ka tugu tamadenw ninuw kɔfɛ, jatigɛwalekɛlaw tun bɛ bin u kan.

A ma mɛn, u ka dumuniw banna, ani u kuntigi kulela Ala yoro la fo ko a ka kabako kɛ u ye. O dugusagwɛ, jama kununna ka wuli tuma min na, u ye fɛn misɛnninw dow sɔrɔ minnu bɛ i n’a fɔ buru, olu jɛnsɛnnen tun bɛ dugukolo fan bɛɛ la. U tun ka di, i n’a fɔ wafers ni Di. Wa, a tun ca fo ka se bɛɛ ma walasa k’u ka kɔngɔ wasa! A ye tile caman ta ka kungokolo tigɛ, ani don o don, buru tun bɛ jigin ka bɔ sankolo la I n’a fo sanji. Tanuli ka di Ala ma, u kisira!

Nin maana in bɛ se ka kɛ dabalibanko ye, nka a kɛra tiɲɛ na. Ni ye kabakow la kelen ye la bo kabakow caman minnu fɔra Kitabu kɔnɔ, i bɛ se ka minnu dɔn ni u tɔgɔw ye i ko Tawrat, Zabur ani Injeel. Maana lakika kɛmɛ caman bɛ Kitabu kɔnɔ, u caman sinsinnen bɛ kabakow kan, Ala ye minnu kɛ mɔgɔw ka ɲɛnamayaw kɔnɔ. A ye gafe nafamaba ye anw ka waati la, min ye waati ni mɔgɔw caman mago bɛ kabakow la ka kɛ u yɛrɛ ye.

Bi Don-Kiraw Kabakow

San laban ninnu na, an ye jamanadenw cɛ kɛlɛw ye, Know lakuraya kɛlɛw, sorow tiɲɛni, baarasorobaliya, banakisɛw, ani saya. Ne bɛ se ka ne tɛ a dɔn i ka ko bɛ cogo min na sisan. I bɛ se ka gɛn wala ka taa ka bɔ i ka so. I bɛ se ka kɛ ko i diyanyemɔgɔ dɔ bɛ ye min sirilen bɛ ɲɛnamaya ni saya cɛ balansi la. A bɛ sɔrɔ i bɛ ka gɛlɛya sɔrɔ baara sɔrɔ ko la. 

I ka ko mana kɛ cogo o cogo, Ala b’a janto i la ani a bɛ sɔn ka kabako kɛ i ye bi i n’a fɔ a tun bɛ cogo min na fɔlɔ. Ni i dusu kasira, i bɛ se ka dususuman don i kɔnɔ ni i ye Kitabu kalan, o min ye kabakow gafe ye.

Ala ka Kumaw Anw ka Waati Kama

Mɔgɔw dɔw bɛ sigasiga ka Kitabu kalan bawo u y’a mɛn ko fɛnw dɔ bayɛlɛma la a kônô. A bɛ se ka bɛ o miiriya jugu nin sababu bɔra mɔgɔw caman ka ɲɛnamayaw kɛcogo la minnu b’a fɔ ko u bɛ tugu Kitabu kumanw kɔ. Tumaw dɔw la, an b’a ye ko kerecɛnw bɛ dɔlɔ min, ka lotori wala so wari gnini kɛ, ka fini don cogo bɛnbali la, ka lew wala donsokɛ sogow dun, ka mɔgɔw minɛ cogo jugu la. 

Nka tiɲɛ yɛrɛ la, o filiw bɛɛ jalakilen don Kitabu kɔnɔ. Ni kerecɛnw bɛ balo Ala kan bilali walenw la, o tɛ a ka Kuma banbali tiɲɛn yɛlɛma. Kira Esayi y’a sɛbɛn ko: “Bin bɛ ja, a falen bɛ tunun, nka an ka Ala ka kuma bɛ to badaa-badaa” (Esayi 40:8). E fɛ, yala hadamadenw fanga ka bon fo u bɛ se ka Ala ka Kuma bayɛlɛma, walima a ka c’a la ko u bɛ ka a jira cogow juguw ni kɛwalew juguw la dɔrɔn wa? 

Kitabu b’a fɔ tuma min na kira Dawuda (a bɛ fɔ fana ko Dawud) n’a ka mɔgɔw tun bɛ ka layidu wagande ta, o min tun ye sanu kɛsu belebele ye, Sariya tan tun bɛ a kɔnɔ. Sariya tan tun ye Ala ka sariyaw ye jogoɲumanya ko la, wa u tun sɛbɛnnen bɛ kabakurunba fila kan, ka u bila sanu kɛsu kɔnɔ. O taama senfɛ, cɛ kelen y’a ja gɛlɛya k’a bolo kɔrɔta ka maga wagaden la ko a b’a lakana — ani o yɔrɔnin bɛɛ la, a binna ka sa! 

Ni Ala tun ma son ka to bolow jalakibaliw ka maga wagaden senuma na, a ka Kuma bɛ min kɔnɔ, cogodi a bɛna a to mɔgɔw juguw ka gɛrɛ a ka Kuma sɛbɛnnen na ni sizo ni latilenni sɛbɛnnikɛlan ye? Ala ka bon haali fo a bɛ se ka a ka Kuma lakana. 

Ni an b’a fɔ cogo jɛlen na, Kitabu ye gafe ye min sɛgɛsɛgɛra ka tɛmɛ gafe tɔw bɛɛ kan hadamadenw ka tariku kɔnɔ. A ma mɛn, Beduin sagagɛnnaw saba minnu tun bɛ Palestina n’olu ye — Muhammad edh-Dhib, Jum’a Muhammad ani Khalil Musa — olu ye Kɔgɔji Salen Sɛbɛnniw sɔrɔ balali sen fɛ. O kɛra ko belebeleba ye dugukolo jukoro fɛnkɔrɔw ɲinnini fɛ, min y’a to an sera ka bi Kitabu suma ni Bibulu bololasɛbɛn kɔrɔw ye minnu sii bɛ san 2,000 ɲɔgɔn bɔ. O ɲɔgɔn masurunya bɛ mɔgɔ kabakoya, min bɛ segin k’a jira ko Ala ka jiraliw tɛ se ka bayɛlɛma. Ni i mago bɛ kabako dɔ la, i bɛ se ka da a la ko Kitabu ye yɔrɔ ye min bɛ se ka da i la! Yan, i bɛna maanaw dabalibantaw sɔrɔ kiraw kan i n’a fɔ Nuhun (Noé), Ibrahima (Abraham ), Yusufu (Joseph), Yunusi (Jonas), Daniɛli, Dawuda (David), ani Solomani (Salomon). A bɛ se ka kɛ i ye u ka maanaw yɔrɔw dɔw mɛn u ko la yɔrɔw wɛrɛw la, nka Kitabu wala Bibulu bɛ o maanaw bɛɛ de fɔ!

Na I ka Kabako Sɔrɔ

Gɛlɛya fɛn o fɛn bɛ se ka kɛ i la, kabako maana dɔ bɛ soro Kitabu wala Bibulu kɔnɔ i dɔrɔn de kama:

• Yala e walima i diyanyemɔgɔ dɔ bananlen don wa? Naaman, Siri sorodasi kuntigiba min tun bɛ ni kunatɔ ye, o ka kɛnɛyali kabako la, o kalan. 

• Yala i bɛ ka gɛlɛya sɔrɔ ka i ka denbaya balo wa? Aw ye Liban muso cɛ salen nin ni a denkɛ ko kalan, minnu ye u yɛrɛ kisi kɔngɔ jan ma tulu daga fitinin kelen ni mugu bolomafara dɔni kan min ma ban abada.

• Yala i ka ɲɛnamaya bɛ farati la wa? Ebɛd-Mɛlɛki ko kalan, Etiyopi jɔnkɛ dɔ min tun bɛ masakɛ ka so kɔnɔ, min ka ɲɛnamaya kisira kɛlɛ waati la k’a sababu kɛ a ka dannaya ye Ala la. 

• Yala i b’a miiri ko i ye mɔgɔ gɛnnen walima bolomakofililen ye wa? Misiraka Agar ko kalan, ale min ye Ala ka kabakow ye tuma min na u banna a la ka lafili kofɛ.

• Yala i bɛ ka jigin ɲɛnamaya gɛlɛyaw doni kɔrɔ wa? Yesu Krisita y’a bolo jan tuma min na ka Sanji fɔɲɔbama dɔ korofo ani ka a maada ni hakili sigi ye walisa k’a ka kalandenw kisi kurun tiɲɛnen ni a tununni baji kono ma, o ko kalan.

Jaabiliw Kabakomaw

Ka anw to Kitabu kalan na, an bɛ fa danaya la ka delili kɛ ni jigiya ɲuman ye. Yesu Krisita y’a fɔ ko: “Aw bɛ fɛn o fɛn ɲini delili la, ka da a la, aw na o sɔrɔ” (Matiyu 21:22). Ni an ye mɔgɔ wɛrɛw ka maanaw kalan minnu ye kabakow sɔrɔ ka bɔ Matigi yɔrɔ, an dusukunw bɛ fa ni jigiya ye walasa k’an ka deliliw digi sankolo la.

Yala i mago bɛ kabako dɔ la wa? Dusu soro ka bo Kitabu kono kabako maananw lamɛnenw bɛɛ fɛ Ani Ala délivrance a la kabako do kɛ i i yɛrɛ ye. Siga t’a la, a bɛna i ka delili lamɛn bi!

N’i b’a fɛ ka kunnafoni wɛrɛw sɔrɔ kabakow kan minnu bɛ Kitabu kɔnɔ, i bɛ se ka kuma an fɛ kunnafoni minnu bɛ nin sɛbɛn in kɔfɛ.