ယ့ၣ်ရှူးမၤစၢၤဝဲသ့ဧါ

တံၤသကိးသးဘိဧၢ, လၢနတၢ်အိၣ်မူအပူၤနဘၣ်သဂၢၢ်နဲဒီးတၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်န့ၣ်ယတသ့ၣ်ညါဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်ပဝဲကိးဂၤဒဲးပဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်လၢပစိကမီၤတအိၣ်လၢပကမၤနၢၤအီၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. 

တၢ်ဆူးတၢ်ဆါ. တၢ်သူၣ်ဆါသးဆါ. တၢ်အိၣ်သယုၢ်သညိ. တၢ်စဲတၢ်တဂ့ၤတဘၣ်. တၢ်ဖှီၣ်တၢ်ယာ်. တၢ်ပျံၤတၢ်ဖုး. တၢ်မဲာ်ဆှး. နမ့ၢ်ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်တၢ်ကီတၢ်ခဲထဲလဲၣ်, ဘၣ်ဆၣ်ပှၤလၢအမၤစၢၤနၤသ့အိၣ်ဝဲတဂၤန့ၣ်လီၤ. အမံၤမ့ၢ်ယ့ၣ်ရှူးခရံာ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤအါဂၤဟဲဆူအအိၣ်ဖဲလၢအဝဲသ့ၣ်လိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤအခါဒီးဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤန့ၣ်လီၤ.

တၢ်လၢအဖီလာ်တဖၣ်အံၤ, မ့ၢ်ဝဲပူလၢအမ့ၢ်အတီသၢယုၢ်ဘၣ်ဃးဒီးပှၤကညီအိၣ်လၢကီၢ်မိၢ်ပှၢ်အ့ရှၢၣ်အပူၤလၢယ့ၣ်ရှူးမၤစၢၤတ့ၢ်အဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. 

မိၢ်သးစၢ်တဂၤလၢၡံၣ်ရံလၣ်ခၣ်ကီၢ်

နီၢ်ယါယၣ်မၤတၢ်လၢတၢ်မၤကွၢ်သွံၣ်အဒၢးဆံးဆံးဖိတဖျၢၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲသးခုဝဲလၢအဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲတၢ်မၤတခါအံၤလၢကမၤစၢၤလီၤနီၢ်ကစၢ်သးဒီးအဖိခွါဖိ မ့ၢ်လၢအဝၤပာ်တ့ၢ်ကွံာ်အီၤအဃိန့ၣ်လီၤ. အဝဲမ့ၢ်ပှၤဘူးဒးဖိတဂၤ, ဘၣ်ဆၣ်နီၢ်ယါယၣ်မၤသကိးတၢ်ဒီးအတၢ်မၤခိၣ်နီၢ်အၣ်နၣ်လၢအမ့ၢ်ပှၤခရံာ်ဖိတဂၤမုာ်မးန့ၣ်လီၤ. တယံာ်ဘၣ်, အဝဲသ့ၣ်ခံဂၤကဲထီၣ်တံၤသကိးလၢအဂ့ၤန့ၣ်လီၤ.

ဘၣ်တနံၤဖဲအမၤတၢ်အခါ, နီၢ်ယါယၣ်တူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢတၢ်ဆါအ့ၣ်ထုးအ့ၣ်စိၢ်နးမးန့ၣ်လီၤ. ဖဲလၢအပလီၢ်ဘၣ်အသးလၢတၢ်သွံၣ်ဟဲယွၤလီၤဒီးတၢ်ဆှီတဲာ်ဖးထီအိၣ်ဝဲသၢဘီလၢအစုဒုၣ်လိၤအဃိ, အဝဲကိးပသူဝဲဖးဒိၣ်လၢတၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးအပူၤန့ၣ်လီၤ. နီၢ်ယါယၣ်ပလၢၢ်ဘၣ်ဝဲလၢတၢ်ဝံတၢ်နါအိၣ်ဝဲလၢဒၢးပူၤန့ၣ်လီၤ.

ဖဲနီၢ်အၣ်နၣ်နၢ်ဟူဝဲနီၢ်ယါယၣ်ဟီၣ်ကိးပသူထီၣ်အခါ, အဝဲဟဲဃ့ၢ်ဆူအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲထံၣ်ဘၣ်နီၢ်ယါယၣ်အမဲာ်လီၤဝါဒီးမဲာ်ပှဲၤမးလၢတၢ်သူၣ်ပျံၤသးဖုးဖဲလၢနီၢ်ယါယၣ်တဲပၠးအီၤလၢတၢ်ကဲထီၣ်သးအခါန့ၣ်လီၤ. နီၢ်အၣ်နၣ်စံးဆၢဝဲလၢ, “နီၢ်ယါယၣ်ဧၢ, ယကစၢ်ယွၤအိၣ်ဒီးအစိအကမီၤလၢကနီဟးထီၣ်ကွံာ် တၢ်ဝံတၢ်နါတဖၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ. မ်ပကဃ့ဘါထုကဖၣ်သကိးအခဲအံၤတက့ၢ်.” ဖဲနီၢ်အၣ်နၣ်ဃ့ထုကဖၣ်တၢ်အခါ, နီၢ်ယါယၣ်တူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢတၢ်သူၣ်မုာ်တၢ်သးမုာ်ပှဲၤလုၢ်ဘၢကွံာ်ဝဲအီၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဝံတၢ်နါတဖၣ်ဟးထီၣ်ကွံာ်ဝဲန့ၣ်လီၤ.

“တၢ်ထုကဖၣ်အစိကမီၤမၤတၢ်တဘျီဃီအဃိယကမၢကမၣ်ဘၣ်ယသးန့ၣ်လီၤ.” နီၢ်ယါယၣ်စံးဝဲဒၣ်. “ဒီးယသးအိၣ်သ့ၣ်ညါအါထီၣ်ယ့ၣ်ရှူးအဂ့ၢ်လၢအမ့ၢ်ယတၢ်မၤခိၣ်ဃ့ထုကဖၣ်တၢ်လၢအအိၣ်တဂၤန့ၣ်လီၤ. ဖျါဝဲဒၣ်ရှဲရှဲလၢအဝဲနၢ်ဟူဒီးစံးဆၢဝဲတၢ်ထုကဖၣ်န့ၣ်လီၤ.”

ပှၤမၤပနံာ်တၢ်ကၤမုၣ်တဂၤလၢဝ့ၢ်ဘီကီၣ်

နီၢ်စူစံမ့ၢ်ပှၤမၤပနံာ်တၢ်ကၤမုၣ်တဂၤ, မ့ၢ်လၢအတၢ်မၤအိၣ်ဒီးတၢ်ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်လၢဘီကီၣ်ဝ့ၢ်ပူၤအဃိ, ဘၣ်တၢ်သုးထီထီၣ်န့ၢ်အပတီၢ်လၢအခီပနံာ်အပူၤချ့မးန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်တၢ်ခဲလၢာ်တလဲၤအသးဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်. အဝဲဒီးအတၢ်အဲၣ်တီ, မ့ၢ်ပိာ်ခွါတဂၤလၢအဆိမိၣ်ဝဲလၢမုၢ်တနံၤအဝဲကဒိးတ့ဒိးဖျီအသးတဂၤန့ၣ်လီၤဖးဝဲဒီးအီၤန့ၣ်လီၤ. အခဲအံၤ,အဝဲအိၣ်တ့ၢ်ထဲတဂၤဧိၤဒိးအသးဘၣ်ဒိဝဲန့ၣ်လီၤ. 

နွံတဖၣ်လဲၤပူၤကွံာ်ဝဲ, ဒီးအဝဲတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢအံၤအၢခံးဝဲလၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. နီၢ်စူစံစးထီၣ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးဘၣ်ဝဲလၢတၢ်ကစီၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်လၢအလီၤပျံၤလီၤဖုးဒိၣ်မးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တုၤဒၣ်လဲာ်တၢ်သးဝံၣ်အဖျၢၣ်ဒီးတၢ်ဂီၤမူတဖၣ်ဘၣ်တၢ်ပညိၣ်အီၤလၢတၢ်အိၣ်မူအတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအိၣ်ဝဲလၢတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်တဖၣ်အံၤအလီၢ်ခံကဘၣ်အိၣ်ဝဲတဂၤန့ၣ်အဝဲစံးတၢ်လၢခံကတၢၢ်ဒ်အံၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်မ့မ့ၢ်လၢတၢ်ဂ့ၤလၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢတဖၣ်တခီမီၣ်. မ့ၢ်တၢ်ဘၣ်တ့အိၣ်လၢတၢ်အဝဲအံၤအလီၢ်ခံအိၣ်စ့ၢ်ဧါ. အဝဲတသ့ၣ်ညါဝဲဘၣ်.

ဘၣ်တနၤ, နီၢ်စူစံမံပၢၢ်ထီၣ်ဒီးအဝဲပလီၢ်ဘၣ်အသးလၢတၢ်အိၣ်ဝဲတမံၤလၢအဒၢးပူၤန့ၣ်လီၤ. အဆိန့ၣ်အဝဲဆိကမိၣ်ဝဲလၢအမံမီၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်အဝဲကွၢ်ကဒီးဝဲတဘျီဒီးထံၣ်ဝဲလၢပှၤတဂၤဆၢထၢၣ်ဝဲလၢအလီၢ်မံခီၣ်ထံးန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်လီၤကမၢကမၣ်အပူၤအဝဲတပျံၤတၢ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲကွၢ်ထံဝဲမဲာ်လၢပှဲၤဒီးတၢ်သူၣ်ဂ့ၤသးဝါ, ဒီးသ့ၣ်ညါဘၣ်ဝဲလၢအမ့ၢ်ပှၤအဂ့ၤတဂၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်သူၣ်မံသးမုာ်အပူၤ,အဝဲဘံၣ်လီၤအမဲာ်ဒီးမံဘၣ်က့ၤအသးန့ၣ်လီၤ.

လၢခံတသီန့ၣ်, နီၢ်စူစံဆိကမိၣ်ထီၣ်က့ၤပှၤလၢဟဲအိၣ်သကိးအီၤလၢမုၢ်နၤတဂၤအဂ့ၢ်, ဒီးအဝဲနာ်ဝဲလၢပှၤလၢအထံၣ်ဘၣ်ဝဲတဂၤန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲယ့ၣ်ရှူးန့ၣ်လီၤ. အဝဲတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢယ့ၣ်ရှူးသ့ၣ်ညါအတၢ်သူၣ်လီၤဘှံးသးလီၤဘှါဒီးဟဲမၤစၢၤအီၤန့ၣ်လီၤ. ဆိကမိၣ်ထီၣ်ဝဲတၢ်လီၢ်လၢပှၤကဃုသ့ၣ်ညါအါထီၣ်ယ့ၣ်ရှူးအဂ့ၢ်န့ၣ်မ့ၢ်အိၣ်ဖဲလဲၣ်, အသးဆူၣ်ဝဲလၢကလဲၤဆူပှၤခရံာ်ဖိသရိာ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲလၢအဝဲမၤလိဝဲလံာ်စီဆှံဖဲန့ၣ်အခါ, အဝဲမၤလိဘၣ်ဝဲကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအဂ့ၢ်ဒီးကဘၣ်ဃုထံၣ်အီၤဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. နီၢ်စူစံသ့ၣ်ညါက့ၤဝဲလၢ, အဝဲတဘၣ်အိၣ်သယုၢ်သညိထဲတဂၤဧိၤလၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. 

ပၢ်အိၣ်လၢမလ့ရှၢၣ်ကီၢ်တဂၤအတၢ်မုၢ်လၢ်လၢာ်ကွံာ်

စီၤခၠဲဝံာ်ပကံလီၤအသး လၢတၢ်တမုာ်တယုၢ်အပူၤလၢအသိလ့ၣ်ခံဆ့ၣ်နီၤအလီၢ်ဒီးမံဝဲလၢအသိလ့ၣ်အပူၤဒ်န့ၣ်တဘျုးနၤလံန့ၣ်လီၤ. အဝဲအဲၣ်ဒိးအိၣ်လၢအဖိခွါဖိအကပၤလၢတၢ်ဆါဟံၣ်အပူၤဒါခီ. ဘၣ်ဆၣ်တၢ်ကွၢ်ထွဲပှၤဆါလ့ၤတုာ်လ့ၤတီၤအဒၢးပူၤတခီတူၢ်လိာ်ဒၣ်ထဲမိၢ်ပၢ်တဂၤလၢတနၤအတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. 

ဘၣ်မနုၤအဃိလၢအဖိခွါဖိဘၣ်တူၢ်သးဖျၢၣ်တၢ်ဆါလၢအကဲထီၣ်တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်လၢအသးသမူအဂီၢ်န့ၣ်လဲၣ်. အဝဲမ့ၢ်သံတခီကမၤအသးဒ်လဲၣ်. အဖိခွါတဂၤအံၤမ့ၢ်တအိၣ်လၢၤဘၣ်န့ၣ်အဝဲကဘၣ်အိၣ်မူဝဲဒ်လဲၣ်န့ၣ်ဆိကမိၣ်ဝဲတသ့ဘၣ်. စီၤခၠဲအမဲာ်ထံဟဲလီၤဝဲလၢအမဲာ်သၣ်လိၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢတၢ်မၤစၢၤလၢအဂီၢ်တအိၣ်လၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဃ့ထုကဖၣ်တၢ်လၢဖံဖုလၢပျၢၤတဖၣ်အိၣ်, ဒီးလဲၤဘါတၢ်လၢဖၠၢ်ပူၤဘၣ်ဆၣ်တထံၣ်န့ၢ်တၢ်စံးဆၢနီတမံၤဘၣ်. အခဲအံၤ, တၢ်ကူးကွဲးယါဘျါကသံၣ်သရၣ်စံးဝဲလၢအဖိခွါအသးဖျၢၣ်တၢ်အိၣ်သးအံၤတၢ်ဘှီက့ၤအီၤတန့ၢ်ဘၣ်, တုၤလၢတၢ်ကူးကွဲးယါဘျါဒၣ်လဲာ်တန့ၢ်လၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.   

ကွၢ်ဃီၤဝဲတၢ်ဆူလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤဖဲအကပၤတဖျၢၣ်အလိၤန့ၣ်, စီၤခၠဲထံၣ်ဝဲလံာ်က့ဖိတဘ့ၣ်လၢပှၤခရံာ်ဖိနီၤဟ့ၣ်တ့ၢ်အီၤလၢအပူၤကွံာ်တဘျုးသီလံန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်တဆိကမိၣ်အပူၤ, စီၤခၠဲမၤကပီၤထီၣ်မ့ၣ်အူဒီးစးထီၣ်ဖးကွၢ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. လံာ်တၢ်ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါဖိတဘ့ၣ်အံၤ, ပာ်ဖျါဝဲဘၣ်ဃးယွၤမ့ၢ်ကစၢ်လၢအတ့လီၤဟီၣ်ခိၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲမ့ၢ်ကစၢ်လၢအဲၣ်ပှၤဒီးဘၣ်အသးလၢပကဟဲစိာ်ပတၢ်လိၣ်ဘၣ်တဖၣ်ဆူအအိၣ်န့ၣ်လီၤ.

စီၤခၠဲဆိမိၣ်ထီၣ်က့ၤတၢ်လၢအဖးဘၣ်တ့ၢ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤစၢၤလၢအဂီၢ်တအိၣ်လၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်ကစၢ်ယွၤတဂၤအံၤမၤစၢၤဝဲကသ့ဧါ. “ကစၢ်ယွၤဧၢ, နမ့ၢ်အိၣ်နီၢ်နီၢ်န့ၣ်ယဃ့လၢနကမၤတၢ်ထဲတမံၤဧိၤလီၤ. ဝံသးစူၤမၤဘျါဘၣ်ယဖိခွါဖိတက့ၢ်. နမ့ၢ်မၤဘျါန့ၣ်နကမ့ၢ်ယကစၢ်ဒီးယကပိာ်နခံန့ၣ်လီၤ.” 

လၢခံတဂီၤ, စီၤခၠဲလဲၤနုာ်လီၤဝဲဆူတၢ်ဆါဟံၣ်ပူၤလၢအဖိခွါဖိအိၣ်အလီၢ်န့ၣ်လီၤ. ကသံၣ်သရၣ်ဒီးသမုၣ်ကွၢ်ပှၤဆါတဖၣ်လဲၤတရံးဝ့ၤဝီၤလၢအဖိခွါဖိအလီၢ်မံကပၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်နံၤသကိးဝဲဒီးလၢတၢ်သူၣ်ပိၢ်သးဝးအပူၤကွၢ်ကီသကိးဝဲလံာ်တိၤဖျါလၢပာ်ဖျါပှၤဆါအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖိသၣ်ပိာ်ခွါဖိအတၢ်ဆါဘျါလံ.

တဘျီအံၤဘၣ်က့ၤလၢနကလဲး

မ့ၢ်နဘၣ်ဂဲၤပျုၢ်ဂဲၤစးလၢနတၢ်ဖံးတၢ်မၤမ့တမ့ၢ်လၢနတၢ်မၤလိမၤဒိးအပူၤန့ၣ်ဧါ. မ့ၢ်နအိၣ်ဒီးတၢ်အ့ၣ်လိာ်ဆိးက့လိာ်လၢပှၤအိၣ်ဘူးဒီးနၤတဖၣ်န့ၣ်ဧါ. မ့ၢ်နအိၣ်ဒီးတၢ်ဆူးတၢ်ဆါမ့တမ့ၢ်တၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးဧါ. မ့ၢ်နအိၣ်ဒီးတၢ်သယုၢ်သညိဧါ. မ့ၢ်နစိကမီၤတအိၣ်လၢတၢ်စဲတၢ်တဂ့ၤတဘၣ်အဖီခိၣ်မ့တမ့ၢ်တၢ်ဂံၢ်ဆံးဘါစၢ်အိၣ်လၢနတၢ်အိၣ်မူပူၤန့ၣ်ဧါ. 

ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးမၤစၢၤနၤသ့ဝဲကစီဒီလီၤ.

ယ့ၣ်ရှူးစံးဝဲဒၣ် “ပှၤလၢတၢ်ဘှံးအသးဒီးဝံတၢ်ယိးတၢ်ဃၢခဲလၢာ်သ့ၣ်သုဧၢ. ဟဲဆူယအိၣ်တက့ၢ်. ဒီးယကဒုးအိၣ်ဘှံးသုလီၤ” (မးသဲ ၁၁း၂၈). 

ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်ယ့ၣ်ရှူးမ့ၢ်မတၤလဲၣ်န့ၣ်နနၢ်တပၢၢ်ခဲလၢာ်ခဲဆ့ဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်နကဆိကမိၣ်ဘၣ်လၢမ့ၢ်ယ့ၣ်ရှူးအိၣ်နီၢ်နီၢ်စ့ၢ်ဧါန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, နာ်န့ၢ်အီၤလၢလၢပှဲၤပှဲၤလၢနမ့ၢ်သးအိၣ်သ့ၣ်ညါတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီနီၢ်နီၢ်ဒီးဆၢန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤနီၢ်နီၢ်န့ၣ်ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးကမၤစၢၤနၤန့ၣ်လီၤ.

ဃ့တၢ်ထဲ, “ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးဧၢ, ယအဲၣ်ဒိးနာ်ယဲလၢနအိၣ်နီၢ်နီၢ်ဒီးနမၤစၢၤယၤသ့န့ၣ်လီၤ. ဝံသးစူၤဒုးနဲၣ်ယၤလၢနအိၣ်နီၢ်နီၢ်ဒီးမၤစၢၤယၤလၢ. . . .မၤပှဲၤတၢ်လီၤဟိ . . . အခဲအံၤယလိၣ်ဘၣ်ကစၢ်ယွၤဒ်နၤအသိးန့ၣ်လီၤ.”

ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးကမၤစၢၤနၤသပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. ဒီးဖဲအဝဲမၤစၢၤနၤအခါန့ၣ်တဲဘၣ်ပှၤအဂၤလၢယ့ၣ်ရှူးအဂ့ၢ်န့ၣ်တက့ၢ်.

နမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါအါထီၣ်ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအစိကမီၤအဂ့ၢ်န့ၣ်, ဝံသးစူၤဆဲးကျိးပှၤလၢတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအိၣ်လၢလံာ်ကဘျံးပၤလၢအလီၢ်ခံတကပၤအံၤန့ၣ်တက့ၢ်.

လံာ်စီဆှံဆၢတဖၣ်ဘၣ်တၢ်ဟံးန့ၢ်အီၤလၢကညီလံာ်စီဆှံအပူၤလၢဘၣ်တၢ်ကျိာ်ထံအီၤလၢသရၣ်မ့ၤစံၣ်လၢတၢ်စဲကျံးရၤလီၤဖဲ (၁၈၅၃) နံၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်စူးကါအီၤခီဖျိတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ပျဲန့ၣ်လီၤ. တၢ်ပျဲခဲလၢာ်ဘၣ်တၢ်ဒိးန့ၢ်အီၤလၢတၢ်ကွဲးဒိတၢ်ပျဲဝံၤလံ.